Ciekawostki o restauracjach na Sycylii

Sycylia słynie ze swojej kuchni narodowej, wspaniałych kawiarni i restauracji na całym świecie. Pasjonaci turystyki gastronomicznej przyjeżdżają tutaj, aby nacieszyć się świeżymi owocami morza i włoskimi warzywami uprawianymi w palącym słońcu. Sycylijskie restauracje kryją w sobie wiele osobliwości, z którymi koniecznie trzeba zapoznać się przed wyjazdem na wyspę. Poznanie i zrozumienie kultury kulinarnej i sycylijskiej tradycji jedzenia pozwoli wam w pełni czerpać z kulinarnych podróży.

Cechy kuchni sycylijskiej

Kuchnia sycylijska wpasowuje się w ramy kuchni śródziemnomorskiej. Ze względu na mnogość nacji, które na przekroju stuleci zamieszkiwały wyspę, ma ona w sobie cechy zaczerpnięte od Arabów, Hiszpanów, Greków, a także z Afryki. Różnorodność serwowanych tam potraw jest niesamowita: Sycylijczycy jedzą makaron z egzotycznymi przyprawami, uwielbiają wołowinę z sosami i marynatami, nie mogą żyć bez kalmarów i anchois, a każdy posiłek wieńczy deser ze świeżych owoców i kruchego ciasta.

Sycylijczycy nie jedzą by żyć, a żyją, aby jeść. Jedzenie jest dla nich szczególnym i uroczystym rytuałem. Przychodząc do restauracji, niezależnie czy będzie to pora śniadaniowa, lunch czy kolacja, na pewno zwróci waszą uwagę to, z jaką pasją miejscowi spożywają każdy posiłek delektując się smakiem ulubionych potraw. Każdy posiłek jest często bardzo bogaty: na kolację Sycylijczycy zazwyczaj jedzą 5-6 dań.

Menu w sycylijskich kawiarniach i restauracjach

Dania w menu sycylijskim są podzielone na kilka części. Tradycyjny obiad lub kolacja na wyspie zaczyna się od specjalnych przystawek — antipasti, które podawane są w celu zaostrzenia apetytu i rozgrzania kubków smakowych. W tej grupie znajdziecie bruschetty z różnymi nadzieniami, marynowane anchois, gotowanego dorsza, pieczoną cebulę, nadziewane oliwki, borowiki, suszone pomidory. Często oferowane są także talerze warzyw, mięs i serów. Średnio jedno danie antipasti kosztuje 6-10 euro.

Następnym punktem menu jest primi piatti czyli pierwsze danie. Większość z nich jest bardzo prosta w przygotowaniu i ma swoje korzenie w kulturze chłopskiej. Pierwsze dania to przede wszystkim wszelkiego rodzaju makarony: makaron z sardynkami i koprem włoskim, makaron alla Norma z bakłażanem i ricottą, makaron z atramentem kałamarnicy i sosem czosnkowym, zupa fasolowa. Typowe są również włoskie risotto, tortellini (małe pierożki podawane w mięsnym bulionie). Cena pierwszego dania waha się w granicach od 8 do 20 euro.

Główne dania, które w menu znajdziecie pod nazwą secondi piatti to przede wszystkim potrawy z ryb i mięsa. Najpopularniejsza wśród nich jest pieczona jagnięcina z serem, cielęcina nadziewana serem i szynką, marynowany surowy tuńczyk w przyprawach, miecznik nadziewany kaparami i serem, marynowane sardynki. Niektóre restauracje oferują szeroki wybór grillowanych owoców morza. Za dania mięsne lub rybne w sycylijskich restauracji zapłacicie około 10-30 euro, a całe ryby i owoce morza będą kosztować trochę więcej. Do dań głównych często dołączane są tzw. «contorni» — małe przystawki w cenie około 4 euro.

Pizza zaliczana jest na Sycylii do zupełnie innej kategorii. Jest tu pieczona w specjalnych piecach bezpośrednio na ogniu. Sycylijska pizza w smaku także znacznie różni się od klasycznej włoskiej. Ser umieszcza się pod sosem, częstym dodatkiem są marynowane anchois. Cena pizzy to około 10-15 euro.

Słynne sycylijskie desery (dolci) i kawa to obowiązkowe uzupełnienie posiłku. Na wyspie często spotyka się naleśniki z kremem Cannoli, biszkopt cassata i smażone ryżowe kulki. Za deser zapłacicie 5-7 euro, a za filiżankę świeżego espresso 3-4 euro.

Niektóre restauracje oferują rozbudowane obiady lub kolacje składające się z 5-6 dań. Cena za taki posiłek wynosi od 15 do 25-30 euro. Czasami w takich miejscach konieczne jest złożenie zamówienia dla przynajmniej dwóch osób.

Etykieta i wskazówki dotyczące zachowania w restauracjach

Przychodząc do restauracji, Sycylijczycy przestrzegają wielu zasad etykiety, których pogwałcenie może zniesmaczać lub nawet obrażać innych:

Na Sycylii nie ma zwyczaju dzielenia rachunku między kilku gości, dlatego jeśli jecie lunch lub kolację z lokalnym mieszkańcem, jeden z was powinien wziąć na siebie wszystkie koszty. W ten sposób powstaje tak zwana «kolejka», to znaczy, że jeśli teraz zapłacono za was, następnym razem to wy płacicie za rachunek.

• Do kelnera powinno zwracać się regazzo, a do kelnerki signorina.
• Nie powinniście zanadto zwracać na siebie uwagi — na Sycylii nie ma zwyczaju nadskakiwania gościom. Obsługa jest tutaj grzeczna i dyskretna.
• Przed złożeniem zamówienia powinniście określić kiedy chcecie zapłacić. W niektórych lokalach w zwyczaju jest płatność przed posiłkami.
• Kawa na Sycylii nigdy nie jest spożywana z jedzeniem, wypicie napoju oznacza koniec posiłku.

Napiwki i dodatki w sycylijskich restauracjach

Napiwki na Sycylii daje się tylko wtedy, gdy klient jest zadowolony z obsługi. W większości miejsc nie są one wliczone do rachunku, jednak odwiedzając popularne turystycznie restauracje, trzeba być na ten fakt przygotowanym. Na paragonie powinno być to ujęte pod pozycją servizio al tavolo. Napiwki powinny obejmować kwotę około 10% całkowitego rachunku.

Inną sycylijską restauracyjną ciekawostką jest zagadkowa opłata «coperto». Jej koncepcja wiąże się z obowiązkową opłatą za korzystanie z obrusu, serwetek i innych urządzeń w restauracji. Niektóre kawiarnie i restauracje przyciągają gości, obiecując, że coperto nie jest uwzględniony w rachunku, chociaż w większości przypadków jest to tylko nieuczciwy chwyt marketingowy — coperto w takich placówkach jest już bowiem wliczone w cenę dań. Chleb i zwykła woda są zwykle wliczone w coperto, jednak niektóre restauracje mogą doliczać je dodatkowo. Coperto wynosi zazwyczaj 2-4 euro, ale w szczycie sezonu niektóre miejsca jeszcze go podnoszą.

Godziny otwarcia kawiarni i restauracji na Sycylii

W przeciwieństwie do Polski, gdzie bez problemu można zjeść coś na mieście przez cały dzień, sycylijskie restauracje funkcjonują według ściśle określonego trybu. Przez brak jego znajomości niedoświadczeni turyści mogą przez wiele godzin chodzić głodni. Restauracje na Sycylii są otwarte dla gości jedynie w porze tradycyjnych posiłków na wyspie:

• śniadanie od 8:00 do 10:00;
• obiad od 12:30 do 14:00;
• kolacja od 19:00 do 22:00.

Przez resztę czasu lokale są całkowicie nieczynne. Jeśli na przykład przyjdzie wam ochota na kolację o trzeciej po południu, będziesz musieli zadowolić się jedzeniem z supermarketu lub kanapką w barze. Kolacje zaczynają być serwowane od 19:00, sycylijczycy jednak przyzwyczajeni są do jedzenia między 20, a 21.

Na szybką przekąskę idealnie nadają się lokale typu «pasty» — coś w rodzaju polskich piekarni. Pracują w tym samym czasie co restauracje, ale zamykają się o 20:00. Można tam zjeść świeży bajgiel i wypić filiżankę kawy.

Życzymy niezapomnianej kulinarnej podróży przez Sycylię!