Pytamy: co z Katedrą Notre-Dame w Paryżu? Katedra Matki Bożej Paryskiej jest bezsprzecznym symbolem Francji. Znają ją i kochają ludzie na całym świecie, nawet ci, którzy nie interesują się architekturą i historią. Jednak 15 kwietnia 2019 roku ponad 800-letnia historia świątyni stanęła pod znakiem zapytania. Tego dnia wybuchł pożar, który niemal całkowicie zniszczył katedrę. Została ocalona tylko dzięki heroicznej postawie strażaków.
Po pożarze Prezydent Macron obiecał odbudować katedrę w ciągu 5 lat. Dotrzymał słowa, ponieważ w 2024 roku, po długiej renowacji, odnowiona Notre-Dame została otwarta dla publiczności. Zdążyliśmy nawet przygotować na tę okazję audioprzewodnik, aby zwiedzanie świątyni było jeszcze ciekawsze.
Wycieczka po Notre-DameA dzięki kodowi promocyjnemu PARIS10 – masz zniżkę na wszystkie audioprzewodniki.
» CZYTAJ TAKŻE – Wycieczka do Notre Dame z audioprzewodnikiem TouringBee
Notre-Dame a pożar w katedrze w Reims
W naszym małym śledztwie warto przypomnieć sobie inną legendarną katedrę Francji w Reims. Przez mistyczny zbieg okoliczności zapaliła się prawie tak samo jak Notre-Dame i doznała bardzo podobnych uszkodzeń.
Okazuje się, że historie dwóch świątyń Francji, Notre-Dame de Paris i Notre-Dame de Reims są w wielu aspektach ściśle powiązane. Oprócz tego, że katedra w Reims została zbudowana nieco później, bo w XIII wieku, oba zabytki są mniej więcej w tym samym wieku. Ponadto mają podobną wielkość i zbudowano je w stylu gotyckim. Co więcej, przez wiele stuleci obie katedry były czczone przez królów, a ich wystrój tworzyli najlepsi mistrzowie w swojej dziedzinie.
We wrześniu 1914 roku, podczas I wojny światowej świątynia w Reims została ostrzelana przez niemiecką artylerię. Jeden z pocisków trafił w rusztowanie i wybuchł pożar. Ołowiany dach katedry w Reims stopił się i zawaliły się stropy. Pożar zniszczył też witraże, monumentalną figurę Chrystusa, posągi i inne elementy wystroju wnętrza. Zabytkowy obiekt poniósł druzgocące straty. Do dziś nie udało się przywrócić mu dawnej świetności.
» CZYTAJ TAKŻE – 5 Notre-Dame które warto odwiedzić we Francji
Jak odbudowano katedrę Notre-Dame?
Kwestia terminu odbudowy katedry Notre-Dame była paląca od pierwszych dni po pożarze, a w ciągu ostatniego stulecia technologie renowacyjne znacznie się rozwinęły, co niewątpliwie pomogło przyspieszyć ten proces. Ponadto katedra w Paryżu miała ważną przewagę: ogromne zainteresowanie ze strony opinii publicznej i mediów.
Na odbudowę katedry przeznaczono środki z budżetu miejskiego i państwowego, a także zaangażowano prywatny biznes i uruchomiono crowdfunding. Nasza redakcja również wzięła w tym udział – zorganizowaliśmy charytatywną wycieczkę na rzecz funduszu odbudowy. Dziękujemy wszystkim, którzy dołączyli!
Po pożarze rząd Francji ogłosił międzynarodowy konkurs architektoniczny. Biura architektoniczne proponowały różne rozwiązania — od szklanego dachu po konstrukcje z włókna węglowego z funkcją wytwarzania energii. Jednak większość Francuzów opowiedziała się za klasycznym wyglądem katedry i ostatecznie podjęto decyzję o odbudowie w historycznym stylu.
Teraz, gdy renowacja została zakończona, trudno uwierzyć, ile dyskusji i decyzji trzeba było przejść, aby przywrócić Notre Dame do stanu sprzed pożaru.
» CZYTAJ TAKŻE – 10 polskich miejsc w Paryżu
Ciężkie losy katedry i skomplikowana odbudowa
Pierwsze zniszczenie Katedry Notre-Dame w Paryżu było głębokim szokiem nie tylko dla Francuzów, ale i całego świata. Osip Mandelsztam napisał nawet wiersz poświęcony tej tragedii, w którym dzwony katedry w Kolonii wykrzykiwały z potępieniem: «Co uczyniliście naszemu bratu z Reims?». To nie koniec – po latach odbudowy dochodzi do pożaru, ale i cudownego ocalenia świątyni!
Cofnijmy się na moment do czasów pierwszej wojny, kiedy w 1915 przystąpiono do odbudowy katedry. Oprócz rządu francuskiego, znaczny wkład na remont wniosły prywatne darowizny. Wśród mecenasów był wielki biznesmen z USA, John Rockefeller Jr. I tak wszystkie drewniane elementy zastąpiono konstrukcjami z betonu zbrojonego, zainstalowano nowe stropy i dach oraz odrestaurowano witraże. Dopiero w 2016 roku, ponad 100 lat po zniszczeniu, katedra Notre-Dame de Reims wyglądała tak samo jak w 1914 roku.
Podczas renowacji Katedry Notre-Dame konserwatorzy musieli zmierzyć się z szeregiem poważnych zadań.
- Konieczne było zachowanie strukturalnej integralności budynku z najwyższą ostrożnością – gotyckie katedry po uszkodzeniach stają się niezwykle wrażliwe i mogą zawalić się dosłownie jak domek z kart.
- Brakowało specjalistów zdolnych do odtworzenia niemal zapomnianych średniowiecznych technologii. Szczególnie palącą kwestią były drewniane stropy zniszczone przez ogień.
- Ważne było zorganizowanie żmudnej pracy ręcznej rzemieślników, której wykonanie rozciągnęło się na wiele lat.
- Prawie każdy etap wymagał opracowania indywidualnych rozwiązań inżynieryjnych i wdrożenia nowych technologii.
- Osobnym zadaniem było zapewnienie stabilnego finansowania: renowacja na taką skalę zawsze wymaga ogromnych nakładów!
» CZYTAJ TAKŻE – 20 największych miast we Francji i ich główne cechy
Notre-Dame 2024 i spektakularne otwarcie
Zaraz po pożarze plac przed katedrą Notre-Dame został zamknięty i nie można było się zbliżać do obiektu. Na szczęście w 2024 roku znów otwarto go dla publiczności – Paryżanie i turyści mogli swobodnie spacerować i oglądać odnowioną fasadę. Wzdłuż bocznych ścian nadal stały rusztowania, ponieważ trwały prace nad odbudową dachu. Co ciekawe, postępy można było obserwować na żywo dzięki zainstalowanym w mieście kamerom internetowym, a aktualności publikowano na oficjalnym Instagramie katedry.
Prezydent Francji obiecał odbudować katedrę przed igrzyskami olimpijskimi w Paryżu – w ciągu pięciu lat. W rzeczywistości udało się tylko otworzyć wieże, które ucierpiały najmniej. Podczas igrzysk goście mogli wejść na taras widokowy i podziwiać historyczne centrum Paryża. Natomiast główne wnętrze było zamknięte do grudnia.
Pierwsze nabożeństwa z udziałem wiernych odbyły się 7 grudnia 2024 roku – właśnie ta data stała się ważnym kamieniem milowym dla powrotu Notre-Dame do życia.
Trudno powiedzieć, kiedy zakończy się całkowita odbudowa katedry. Początkowo mówiono o 8-9 latach, jednak potem pojawiły się prognozy mówiące o 15, a nawet 30 latach. Trudne lokalne fragmenty nadal są odnawiane, a takie prace zawsze rozciągają się na dziesięciolecia.
Kiedy katedra ponownie otworzyła swoje drzwi, na wieże powrócili turyści, a pod sklepieniami zabrzmiały organy, wrażeń było pod dostatkiem. A jeśli ktoś miał ochotę na więcej gotyku udał się na w wycieczkę do innych katedr Francji. Imponujących miejsc nie brakowało również poza Paryżem!
W oczekiwaniu na upragnioną renowację Notre-Dame można cieszyć się innymi zabytkami Paryża i oczywiście poznawczymi spacerami po mieście z naszym audioprzewodnikiem.
» CZYTAJ TAKŻE – Katedra Notre-Dame ponownie otwarta po pożarze
Co z Katedrą Notre-Dame w 2025 roku?
Co z Katedrą Notre-Dame w Paryżu? W 2025 roku nadal trwają prace nad odbudowa katedry. Zwiedzający mogą już swobodnie wchodzić do środka i oglądać odnowione wnętrze, ale niektóre strefy są nadal zamknięte. I tak nie wejdziemy m.in. na wieże. Ich otwarcie jest planowane na jesień. Warto czekać, ponieważ odpowiedzialni za renowację obiecują zupełnie nową trasę ze spiralnymi schodami i punktem widokowym na odrestaurowanym dachu.
Pomimo uroczystego otwarcia w grudniu 2024 roku, renowacja katedry Notre-Dame trwa nadal. Gdzieś pracują murarze, zdejmują rusztowania oraz nadal odnawiają freski, witraże i relikwie. To wciąż żywy proces – i bycie jego świadkiem jest na swój sposób interesujące. Notre-Dame ożywa na naszych oczach!
» CZYTAJ TAKŻE – Co zobaczyć w Paryżu gdy Notre-Dame jest w remoncie?
Życzymy udanego wypoczynku!
Richard Mortel / Flickr / CC BY 2.0 
Artur Tumasjan / Unsplash 
Amy-Leigh Barnard / Unsplash 
Jay Wennington / Unsplash 
Kai Pilger / Unsplash 
Jon Amdall / Unsplash
Dodaj komentarz
Chcesz się przyłączyć do dyskusji?Feel free to contribute!